In tijden van Corona

Vandaag doe ik mijn avondronde door de rosse buurt, hiertoe aangespoord door mijn buren. Toen ik vertelde door het nu doodstille Venetië te willen dwalen, verzekerden zij mij dat ik zover helemaal niet hoefde te gaan.
Dit is een stuk Amsterdam dat ik normaalgesproken mijd als de pest, om alle welbekende redenen. Alleen voor een bezoek aan ‘de Chinees’ maak ik een uitzondering.
Mijn zoon zat ooit hier vlakbij op de basisschool en zijn vriendje woonde op één van de Wallen. Ik zal nooit vergeten hoe dat zesjarige opdondertje geroutineerd een bedwelmde drugstoerist voor zijn huisdeur weg schold.
Maar nu is de wijk voor het eerst sinds decennia weer tot zichzelf gekomen. Een serene rust heerst langs en op het water bij wat in de hoogtijdagen de ‘Pillenbrug’ werd gedoopt. Daar waar een paar weken geleden nog de lichaamssappen van toeristen tegen de gevelstenen klotsten, staan nu de rieten terrasstoelen hoog opgestapeld en zijn de originele houten luiken van de sekspanden en coffeeshops vergrendeld.
De net als Venetië deels met de voeten in het water staande monumentale buurt lijkt een zucht van verlichting te slaken onder de huidige ‘drooglegging’.
Mijn buren hadden gelijk. Ik hoefde niet helemaal naar Venetië. Al zal ik hier niet snel een kwal een rondje door de grachten zien zwemmen.*

*Op 22 april 2020 werd in het sinds de lockdown glasheldere water van de Venetiaanse grachten een kwal gespot. Afgelopen weekend zwom met een zeilschip vanuit Frankrijk een dolfijn de Amsterdamse wateren in.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Met dat koolmeesje is het niks geworden, helaas. Eigen schuld, waarschijnlijk. De menselijke aanwezigheid bleek ook in dit geval nogal desastreus.
Ik vergat namelijk af en toe dat er mogelijk nieuw geluk-in-oprichting achter de markies zat. En voordat ik er bij stilstond had ik dan alweer de zonwering omhoog of juist omlaag bewogen. Geen ideale woonomgeving voor een jong gezin, begrijp ik ook wel.
Intussen loert mevrouw eend – het overlevingscijfer van haar nazaten is inmiddels bijgesteld naar nul – weer naar mijn plantenbak. Die ik net een broodnodige opknapbeurt heb gegeven, nadat ze het nest niet alleen met een windei, maar ook een diepe kuil, een ton aan dons, gebroken eierschalen, uitwerpselen en een labyrint aan takjes had achtergelaten. Nu staat het siergras ‘lampenpoetser’ weer fris te shinen in de nieuwe aarde, net als de Mexicaanse margrietjes.
Voorzichtig opper ik dat ik daarom niet zit te wachten op nog zo’n ontregelend nest, net nu alles er weer knap bij staat. Dat wordt mij in huis niet in dank afgenomen. Harteloos ben ik. En dat blijkt nog zacht uitgedrukt. Wil ik zoiets echt op mijn geweten hebben?
Hoeveel kan een geweten dragen? Het niet-uitgekomen ei, waar – eerlijk is eerlijk – de voormalige moeder nog regelmatig voor is teruggekomen, drukt er ook al zwaar op.
Oké eend, jij wint.

Wordt (misschien wel) vervolgd…

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020
(Foto is genomen op de dag dat moeders nest uitkwam)

Waar ik bang voor ben. Dat ‘normaal’ allang niet meer bestaat. Dat als de lockdown wordt gelift, de wereld onherkenbaar is. Abnormaal. Dat we helemaal niet ‘terug’ kúnnen.
‘Mijn’ buurtbios: gesloten. Het eettentje op de hoek: te huur. Mijn favoriete wijnbar: dichtgetimmerd. Dat restaurant van internationale allure: een fastfoodketen. Mijn lievelingskledingzaak: faillissementsuitverkoop. Het charmante museum waar ik laatst nog was: de stekker eruit. De speciaalzaak: op slot. Mijn go-to boekhandel: verdwenen.
Ooit moeten we weer uit onze huizen kruipen, terug de maatschappij in. Maar hoe? Het maatschappelijk leven is grotendeels vervlogen. De cultuur om zeep, bedrijven omgevallen, horeca weggevaagd. Nu al zie ik op mijn avondwandelingen elke keer weer een andere recent gesloten zaak. Het begint flink op te tellen.
Straks bestaat de hele stad uit supermarkten en kantoren van door de staat overeind gehouden multinationals. Dan zullen de partijen die ‘never waste a good crisis’ de pandjes goedkoop opkopen. Er harteloze ‘ketenconcepten’ in stoppen waar zelfs de schaarse toerist, zo die nog mocht terugkeren, geen trek in heeft.
Maar ooit zullen op de puinhopen weer kleine creatieve initiatieven herrijzen. Vanuit het hart in plaats van een zak geld, vanuit visie in plaats van een huishoudboekje. Een minuscuul barretje hier. Een specialiteitenwinkel daar. Musea, theatertjes, filmhuizen.
Laten we vast plannen gaan maken.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020
(Foto: detail van een hutkoffer, tentoongesteld op de laatste expositie Trunk Show van het nu voorgoed gesloten Tassenmuseum in Amsterdam)

“Snel, de eieren komen uit!”
Mijn zoon. Fervent meerkoetenliefhebber. Het nest van zeven eieren onderaan het slaapkamerraam van de buurvrouw twee woonboten verderop staat op uitbreken. Ik gris mijn camera mee en haast me naar buiten.
Daar staat inmiddels de halve kade – netjes per huisnummer op afstand van elkaar gegroepeerd – vertederd te wijzen en geluidjes te maken.
“Oooh! Aaah!”
Sommigen hebben er een stoel bij gepakt.
Het spektakel doet me denken aan hoe het er in vroeger eeuwen aan toeging bij bevallingen op Europese koninklijke hoven. Zo’n kraamkamer stond vol met toeschouwers terwijl die arme koningin daar lag te persen. Marie Antoinette schijnt zelfs bijna te zijn bezweken onder het grote aantal babyspotters.
Intussen zijn al drie kuikentjes uit hun eieren gebroken. Wat een lelijkerds, vooral als je ze vergelijkt met ‘onze’ eendenpulletjes. Een kaal rozerood kopje met daarover een sliert haar geplakt, als bij een oude man die zijn allerlaatste lok zo breed mogelijk uitsmeert over zijn hoofdhuid.
Die plaksliert verandert onderaan kop en kin in een 360° bestrijkende felgele wildgroei, uitlopend bovenop de snavel in een oranje stekelsnor. De rest van het lijf is afgekeurd bleekzwart dons. Als je zoiets ’s nachts tegenkomt in formaat XXL schrik je je te pletter.
“Lief!’ zwijmelt de zwangere kadebuurvrouw, haar handen op haar buik.
“Zoet!” kirt de trotse gastvrouw.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020
(Deze foto is van vijf dagen later, de koetjes zijn hier al wat toonbaarder)