Marjan Ippel

‘Hi, hoe is het met je?’
Ik trek alle laatjes in m’n hersenen open, maar nergens informatie over degene die mij zo enthousiast tegemoet komt lopen.
Daar geeft ze me al een ferme hand, begeleid door een brede glimlach.
‘Goed’, antwoord ik onzeker. ‘En met jou?’
‘Iets beter gelukkig.’
Ik graaf en graaf: niks. En ik moet nu toch echt reageren op deze informatie. Verder dan een echoënd ‘gelukkig’ kom ik niet. Wie is dit in Godsnaam?
‘We zijn er nog steeds niet helemaal, maar ja, het was ook niet niks wat er allemaal gebeurd is.’
“We”, zegt ze. Er is sprake van een “we”. En het andere deel van die “we” moet ik óók kennen. Bovendien is het niet niks wat er is gebeurd. Hoe kan het dat ik dat kwijt ben?
‘Wanneer zagen wij elkaar nu voor het laatst?’ vis ik, in de hoop op een aanwijzing. Want ook de gelegenheid, een boeklancering in Scheltema, biedt geen aanknopingspunt.
‘Vlak voordat het gebeurde.’
‘Help!’, denk ik. Maar ik zeg: ‘Ach ja…’ Ik kijk er zo meelevend mogelijk bij.
Zij, plotse straffe blik: ‘Je hebt geen idee, hè?’
Mijn paniek moet zo zichtbaar zijn, en anders mijn karmozijn gekleurde wangen wel, dat ontsnappen niet meer mogelijk is.
‘Sorry.’
Dan verschiet ze zelf: ‘Jij bent toch Irene?’

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Deze yogales heeft een van de leerlingen een introducé meegenomen. Nu haakt er wel vaker iemand aan die zelf aan den lijve wil ervaren hoe meesterlijk onze Iyengar yogajuf is.
Maar deze gast is duidelijk van een andere categorie. De oudere man blijkt een torenhoge leermeester in Martial Arts. Een speciaal vanuit Japan ingevlogen sensei om in onze stad een stel examens te komen afnemen.
De illustere Japanse meester is als Alice die in het konijnenhol valt. Gewend aan een dojo bedekt met dikke matten, komen onze yogamatjes hem wonderlijk dun over. En wat gaan we doen met al die kussens, riemen en blokken? Om maar te zwijgen van de aan de muur genagelde touwen. Lachend steekt hij zijn hoofd door één ervan, bij wijze van strop.
Een aanzet tot een clash of cultures? Integendeel, wat volgt is een wederzijds respectvolle ontmoeting tussen een vechtmeester en een ontspanningsmeesteres. Terwijl zij zijn houding preciseert, spreekt ze hem eerbiedig aan met ‘Sensei’. En hij toont zich een even buigzame als leergierige leerling.
Ter afsluiting groet de juf ons allen persoonlijk op de gebruikelijke wijze. Een lichte buiging, de handen tegen elkaar, vingers omhoog: ‘namasté’.
Sensei reageert met een diepe buiging naar zijn meesteres, begeleid door ‘domo arigato gozaimashita’, de bekende dankbetuiging na iedere Martial Arts-les.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Hij zit er weer. Zoals elke dag. Ook toen, tijdens die zware storm. In de loop van de ochtend – je kunt je klok erop gelijk zetten – installeert hij zich op het bankje aan de overkant van het water. Zíjn bankje inmiddels.
Zo’n vertrouwd gezicht is hij de afgelopen maanden geworden, dat ik ongerust ben als hij er niet zit, met die oranje hoodie getrokken tot ver over zijn wilde bruine haren en baard.
Hij houdt zich aan een vaste dagroutine. Die begint staande naast het bankje met iets wat het meest lijkt op tai chi-oefeningen. Maar soms ook schijnen de armbewegingen onderdeel van een vurige donderpreek, als van een old-school dominee.
Daarna zit hij op zijn bankje urenlang te converseren, alsof hij audiëntie houdt in zijn salon. Thee en biscuitjes zijn geserveerd, de conversatie is levendig en gaat ver voorbij de gebruikelijke koetjes en kalfjes. Er wordt gelachen, er valt af en toe een scheldwoord, maar dat is niet gemeend. Het belichaamt passie, een mening, ergens voor staan. En ja, dan kan het er soms wat heftig aan toe gaan.
Zelfs zonder zichtbare gasten.
Tegen het einde van de middag is het tijd om de salon te sluiten, het bankje te verlaten. Tot de volgende ochtend het ritueel opnieuw begint.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

In het koffietentje zitten een vrouw en een man. Zij achter een flat white met kokosmelk en een half zakje rietsuiker, hij met een V60 filterkoffie uit Burundi.
Twee ouders, hoewel niet behorend tot hetzelfde gezin. Het is de basisschool om de hoek die hen verbindt, waar hun kinderen voor de middelbareschoolkeuze staan.
De ouders bespreken hun opties, rekening houdend met een zee aan parameters, variërend van de leeromgeving, het slagingspercentage en het leerlingenbestand, tot de schoollocatie en de verlokkingen die daar al dan niet loeren.
School A, weet de vrouw, heeft een extra curriculair programma dat perfect aansluit bij haar multigetalenteerde spruit. Maar voor de poort hangen leerlingen te roken en godweetwatnogmeer, tempert de man.
School B is dankzij de state-of-the-art architectuur met mediatheek, theater, muziekstudio en roboticalab een aantrekkelijke kandidaat, maar behaalde het afgelopen schooljaar geen topscore. Zij: ‘En dan wil je daar sowieso niet heen.’
De volgende scoort weliswaar goed, maar zou te weinig doen aan zelfontplooiing. Een dikke diskwalificatie. Want op maat gemaakte begeleiding is voor beiden niet onderhandelbaar.
En dan is er nog dat lyceum met zo’n streng toelatingsbeleid, dat het alleen daarom al begeerlijk is.
‘Maar die búúrt.’ De vrouw kijkt alsof ze terplekke poep aan haar schoen ontdekt.
Dan: ‘Jij nog een Burundi?’

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Een ouderwets gezicht, zo’n paar dat geconcentreerd blikt op een uitgevouwen papieren stadsplattegrond. Wanneer zie je dat nog?
De twee tieners die afzijdig naar hun beeldschermpjes staren, lijken in elk geval niets met het archaïsche tafereel te maken te willen hebben.
Het stel wijst en kibbelt, af en toe verdwaasd opkijkend van de gezamenlijk vastgehouden kaart, op zoek naar herkenningspunten. Een straatnaambord, een brug, iets.
Niets. Ook de stadskaart een halve slag draaien, levert geen openbaring op.
Achter hun rug worden de pubers zichtbaar ongeduldig. Hun vermoedelijke ouders vertonen echter geen reactie, te diep verzonken als zij zijn in het topografisch labyrinth.
‘Do you need directions?’ Ik vraag het voor de zekerheid in het Engels, immers de meest gesproken taal in mijn buurt.
Pas dan merkt het paar me op. De vrouw maakt een sprong van schrik, gevolgd door een paniekerige greep naar haar schuin over de schouder gedragen designertas. Opgelucht constateert ze dat de belager – ik – daar nog niet bij heeft kunnen komen. Tegelijkertijd werpt de man zich als een verdedigingswal tussen haar en mij op.
Zijn afwerende ‘no’ moet mij afschrikken.
De kinderen opperen nog ‘Liedseplien?’. Maar de ouders trekken ze al gehaast mee, weg van mij.
Precies de verkeerde kant op, constateer ik.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

‘Wie was er aan de beurt?’ De slager tuurt welwillend de stampvolle zaak rond, waar de rij zich zoals elke werkdag rond lunchtijd uitstrekt tot op de stoep.
‘Eén broodje bal. Wit’, neemt een man in een blauw pak het woord.
‘Ik dacht toch echt dat ik aan de beurt was.’ De vrouw naast de man in blauw slaat de armen over elkaar, als om haar protest te onderstrepen.
Een zinloze actie. ‘Meenemen’, vervolgt de pakdrager zonder haar zelfs maar aan te kijken.
Zij helt daarop licht over de glazen vitrine: ‘Eentje met ros, Joop.’
De slager houdt zijn handen bij wijze van overgave in de lucht.
Onverstoorbaar trekt de man in blauw zijn pinpas. ‘Pinnen, graag.’
‘Wel peper, geen zout, Joop. Mag niet meer van m’n dokter’, vervolgt de vrouw al even onvermurwbaar.
De overige klanten kijken elkaar besmuikt aan.
‘Wat nu?’ oppert de slager vertwijfeld. ‘Mij is het worst wie ik eerst help.’
Onderdrukt gegniffel stijgt op uit de stilgevallen rij. De impasse houdt de hele zaak in een wurggreep.
Dan hakt de slager de knoop door: ‘Wie kan ik intussen helpen, tot meneer en mevrouw eruit zijn?’
Alle wachtenden haasten zich om hun naaste buur aan te wijzen als de gelukkige.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Gewapend met een Canon camera stropen ze mijn buurt af. Instagrammers, op zoek naar de ‘authentieke spots’ die hen via de social media door duizenden voorgangers als ‘geheimtip’ zijn aangereikt.
Ik onderdruk de neiging om ze exact te wijzen waar alle anderen zich posteerden voor die topscore aan likes. Dat zou hun ontdekkingstocht maar bederven.
Ze houden halt bij de brug met zicht op een lint van door de Unesco beschermde Amsterdamse woonboten. ‘People are actually living here’, kreet ooit een hogelijk verbaasde Amerikaanse met dik accent terwijl ze vanaf haar waterfiets ongegeneerd bij onze ark naar binnen gluurde.
Maar is dit wel echt de getipte brug? De Grammers aarzelen en vergelijken de actuele situatie met die op Instagram.
Daar geheid geen stroom fietsers die nooit lijkt op te drogen en zo de blik op het unieke watertableau ernstig belemmert. Ook gegarandeerd afwezig: de schuin op de brug geparkeerde bus, waarvoor zich gillende schooljeugd ophoudt. Of de opgebroken stoep, inclusief stratenmaker met vintage bildécolleté. De microbloggers nemen halfslachtig een foto en vervolgen hun queeste.
Later zie ik ze voor onze scheefgezakte buurtkroeg, uitgevoerd in donkerbruin mahoniehout en glas-in-lood. Hoewel het zicht op juist die historische elementen momenteel wordt belemmerd door een steigerdoek, maatje XXL.
De Grammers checken aarzelend hun smartphone.

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020

Er komt een appje binnen: ‘Filmpje vanavond?’
Ik tik terug: ‘Leuk! Welke?’
Keiharde onderhandelingen volgen: de film van mijn voorkeur heeft zij al gezien. En haar favoriet heb ik gereserveerd voor een ander. Over en weer vliegen de appjes, waarin de inderhaast gemaakte typo’s tot de nodige misverstanden leiden, terwijl melige emojis onze ingenomen standpunten een zweem van meegaandheid moeten verlenen.
Nu eens blijkt de aanvangstijd een onneembare drempel, dan weer de matige recensies, de wel erg zware kost voor een zaterdagavond, of die irritant schmierende acteur. Kotsende smiley.
Als we eindelijk toe zijn aan online reserveren, blijken er enkel nog een paar losse stoelen langs de rafelranden van de zaal beschikbaar. Alleen helemaal links vooraan op luttele decimeters van het filmdoek kunnen we naast elkaar zitten. Of liever: gegarandeerd twee uur lang met hoofd en nek in een knoop hangen.
‘Het is al net als met restaurants. Voor spontaniteit is geen ruimte meer in deze stad’, klaag ik. Smiley met traan.
‘Ik kan me de tijd herinneren dat de bios ten dode was opgeschreven…’ Edvard Munchs schreeuw.
‘Je zou er bijna naar terugverlangen.’ Rollende ogen, uitgestoken tong.
‘Netflixen dan maar?’
‘Oké. Welke film?’

Tekst & beeld: © Marjan Ippel, 2020